Liesbeth Smit weet haar academische carrière als voedingswetenschapper te gebruiken om voedingswetenschap beter te communiceren. Met onder andere haar boek Eet als een Expert, haar blogs voor I’m a Foodie, door te presenteren op evenementen, en in de media te verschijnen geeft ze een kritisch wetenschappelijk onderbouwd tegengeluid over voeding en gezondheid.

Met haar bedrijf The Online Scientist, opgericht met wetenschapscommunicator Stephan van Duin helpt ze onderzoekers om hun onderzoek beter te presenteren.

Ze ontwikkelt websites, e-learning cursussen, infographics, datavisualisaties en presentaties.

Wat is je achtergrond en hoe ben je voor het eerst in aanraking gekomen met WordPress?

Ik ben opgeleid als voedingswetenschapper. Als tiener wilde ik alles weten over voeding en hoe ik gezonder kon eten. De berichten in de media waren zo verwarrend, ik wilde voor mezelf weten wat wetenschappelijk onderbouwd was.Het was dan ook logisch dat ik Voeding en Gezondheid ging studeren aan Wageningen Universiteit. Met veel plezier heb ik daar gestudeerd. Ik dacht altijd dat ik voedingsprofessor zou worden.

Maar tijdens mijn carrière als voedingswetenschapper bij Harvard School of Public Health en de VU frustreerde het me dat we zoveel kennis hebben over voeding, maar ondanks deze kennis bijna niemand gezond eet. Ik vroeg me af of ik met wetenschappelijk onderzoek wel genoeg impact had om de wereld een beetje gezonder te maken. Want dat was mijn ultieme doel: ervoor zorgen dat er minder mensen ziek worden of overlijden door een ongezonde leefstijl.

Ik leerde HTML door sociale media als CU2

Toen ik in 2007 naar Boston verhuisde na mijn studie had ik zoveel tijd over in de avonduren dat ik mijn andere hobby ben gaan oppakken: het maken van websites. Ik leerde als tiener al HTML door CU2, een van de eerste sociale media platformen, waar je met HTML je profielpagina mooi kon opmaken. In Boston kocht ik een HTML & CSS boek en bouwde ik mijn eerste persoonlijke website (met een patroon van avocado’s als achtergrond…).

Ik had toen al het idee dat ik met een website veel meer mensen zou kunnen bereiken dan met mijn wetenschappelijke publicaties. Mijn eerste website over gezondheid heette “Eerlijk, gezond en lekker” met een groot plaatje van een vis die van een hamburger naar een salade sprong. Erg grappig om die eerste ontwerpen terug te zien met de kennis en ervaring van nu!

De zoektocht naar een goed CMS

Al snel kwam ik er tijdens het bouwen van websites achter dat het inefficiënt was om voor elke update de code te herschrijven en via FTP up te loaden. Ik ging op zoek naar een alternatief.  Mijn idee destijds was:: als ik nu eens een CMS gebruik als een soort van iframe op mijn HTML website, dan kan ik makkelijker de pagina’s aanpassen. Pas toen ik ontdekte wat een CMS allemaal kon doen was ik definitief om. De professoren op mijn afdeling aan Harvard School of Public Health kwamen erachter dat ik wel handig was met computers en vroegen me om een website te bouwen. Dus ik moest op zoek naar een geschikt CMS.

Mijn eerste website bouwde ik in Drupal, maar ik ben vrij snel overgestapt op WordPress omdat het gebruiksvriendelijker was voor de eindgebruikers (academici), die de website moesten bijhouden. Tijdens mijn PhD aan de VU bleef ik voor wetenschappers uit mijn netwerk kleine websites bouwen in de weekenden en avonduren. Ik kende de doelgroep goed, en wist precies wat ze nodig hadden op hun website. En zelfs mijn eerste (niet zo gelikte) ontwerpen waren voor wetenschappelijke begrippen al uitzonderlijk mooi.

Websites voor wetenschappers was een gat in de markt

Toen ik na een burn-out besloot mijn PhD niet af te maken, wist ik dat het maken van websites voor wetenschappers een gat in de markt was. Een klassiek geval ‘van je hobby je werk maken’. Van het doen van onderzoek naar een enkel molecuul (in mijn geval conjugated linoleic acid) raakte ik regelmatig gefrustreerd, maar voor het mooier maken en communiceren van belangrijk onderzoek kon je me ‘s nachts wakker maken.

In 2012 richtte ik samen met wetenschapscommunicator Stephan van Duin, het bedrijf Websites for Scientists op. We bouwen complete websites bouwden, inclusief het schrijven van teksten en ontwerpen van het design — soms zelfs op basis van slechts een wetenschappelijke subsidieaanvraag. Toen we naast websites ook interactieve e-learning, en infographics gingen ontwikkelen, rapporten opmaakten, boeken schreven, en workshops over presenteren gaven noemden we onszelf The Online Scientist. Met dit bedrijf gaven we belangrijk wetenschappelijk onderzoek meer impact en bereik dan in mijn hele academische carrière.

Wat zouden onze lezers moeten weten over alles wat jij vandaag de dag zoal met WordPress doet?

WordPress was voor mij in het begin vooral een manier om goede websites te bouwen die voor de gebruiker gemakkelijk zijn aan te passen en te onderhouden. De meeste van mijn klanten hebben geen idee welke software ik gebruik, het maakt ze niet uit, zolang de website er maar goed uitziet, gebruiksvriendelijk is en werkt. Maar over de jaren ben ik WordPress steeds meer gaan waarderen door de flexibiliteit en alle mogelijkheden die het biedt.

Met WordPress bouw ik vooral kleinere websites voor wetenschapscommunicatie waar de focus op de inhoud en het design ligt. Maar de laatste jaren komen er steeds vaker vragen voor een website waarmee wetenschappelijke data verzameld wordt, of waarmee we vragenlijsten analyseren en zorgverleners helpen om data te interpreteren. Zo helpen we de wetenschap ook om efficiënter te worden.

Welke uitdagingen ben je tegengekomen om te komen waar je nu bent op professioneel vlak?

Van elke opdracht maak ik een persoonlijke uitdaging. Zelfs voor een simpele one-pager probeer ik nieuwe technieken uit en ontwikkel ik een uniek design, zelfs als het de opdrachtgever niet uitmaakt hoe de website eruit ziet. In wetenschap wordt namelijk vaak gezegd “Als de tekst maar klopt, design is voor ons niet nodig”. Daar ben ik het niet mee eens, ook al staat bij mij als ras-echte wetenschapper de inhoud altijd voorop. Ik wil wetenschap sexy maken en probeer wetenschappers te verrassen met mooie ontwerpen en hun belangrijke onderzoek het prachtige podium te geven die het verdient.

De grootste uitdaging is dat ik het technische gedeelte van het bedrijf alleen doe. Dat zorgt aan de ene kant voor een overvolle agenda en niemand om op terug te vallen, maar ook dat ik van alle aspecten van het website bouwen iets af weet. Van hosting, design, onderhoud, beveiliging, privacy etc. Als een opdrachtgever me iets vraagt wat ik nog nooit heb gedaan, dan zeg ik altijd ja. Ik ben autodidact en weet inmiddels dat ik mijn beloften altijd waar kan maken. Als ik iets nog niet kan, dan is het een uitdaging om het gewoon te proberen en ondertussen allerlei nieuwe technieken te leren! Dat zorgt er ook voor dat mijn werk nooit saai is of een routine wordt.

Weerstand bieden tegen manipulatie

Een andere uitdaging van de afgelopen jaren is dat ik steeds meer tegenwicht moet bieden tegen de steeds grotere wens van mensen om alles altijd maar te tracken en mensen te verleiden tot (onnodige) aankopen. Ik heb een sterk moreel kompas en kan niet goed tegen inbreuk op de privacy of manipulatie van mensen door bijvoorbeeld dark patterns in design.

Nu ik samen met Bits of Freedom een cursus aan het ontwikkelen ben over manipulatie door sociale media ben ik me steeds meer bewust van wat er allemaal mis gaat online. Je hoeft geen Facebook pixels te plaatsen om een product te verkopen of Google Analytics te gebruiken om data over het gebruik van je website te verzamelen. Er zijn genoeg alternatieven om aandacht te krijgen online, als je een goed verhaal hebt wordt het ook opgepikt.

Ik bouw daarom al mijn websites het liefst zonder invasieve technieken, privacy-banners, sociale media deelknoppen, pop-ups of tracking cookies. Soms kost dat een hoop overtuigingskracht, maar meestal gaan mijn klanten er in mee. Gelukkig ben ik nu in de positie om nee te zeggen tegen opdrachtgevers waar ik niet inhoudelijk achter sta en werk ik alleen samen met integere instanties en initiatieven die de wereld een beetje beter maken voor iedereen.

Heeft jou iets verrast naarmate je bekender werd met en in de WordPress wereld?

Ik werkte al 5 jaar met WordPress en had geen idee dat er een community achter zat. Voor mij bestond de software gewoon, en zelfs het open-source aspect zat niet op mijn radar. Totdat ik tijdens een rustige zomer in 2014 opeens in mijn WP dashboard een bericht zag staat over WordCamp Europe in Sofia, Bulgarije. Ik heb me blind ingeschreven omdat de conferentie zo goedkoop was en boekte direct een vlucht en een hostel. Het was een beetje naïef, maar pas op mijn eerste WordCamp Europe werd ik me bewust van het feit dat software gemaakt wordt door mensen. En in het geval van WordPress door fantastische mensen, een uitnodigende community waar iedereen (ook voedingswetenschappers!) welkom zijn. Dat was de grootste verrassing. Sindsdien ben ik echt verknocht aan WordPress, omdat ik weet wat voor moois er achter de schermen gebeurt en dat achter elke plugin en regel code een mens zit. De WordCamps hebben mijn leven echt verrijkt, ik leer telkens weer wat bij en ken nu eindelijk andere mensen die ook websites bouwen!

Hoe ziet jouw toekomst in de WordPress wereld er uit?

Pas sinds 2 jaar ben ik wat actiever in de community. Ik host af en toe een WP Meetup en ik spreek op WordCamps. Dat zal nog wel meer worden, het is leuk om nieuwe mensen te verwelkomen als host en om sprekers in de spotlight te zetten. Ik dacht altijd dat ik weinig inhoudelijk bij te dragen had omdat ik geen programmeur ben, maar blijkbaar vinden mensen het ook interessant om mijn wetenschappelijke visie te horen. Het lijkt me leuk om die twee werelden te verbinden!

Wat zoek jij in een WordPress host?

Ik word altijd blij van leuke technische snufjes en handige tools zoals dynamic caching en staging, maar dat zijn de nice-to-haves. De twee must-haves zijn:

  1. een goede basis voor WordPress zoals de laatste versie PHP en kennis over WordPress en,
  2. een supportkanaal waar je daadwerkelijk geholpen wordt. Dat je vraag serieus genomen wordt, je probleem snel opgelost wordt, en je niet met een standaard uitleg af wordt gewimpeld. Door dat soort hosting heb ik er in de afgelopen jaren heel wat grijze haren bij gekregen.

Wat vind je leuk om te doen wanneer je niet op je laptop werkt?

Mag ik echt niet zeggen: op mijn laptop werken en nieuwe technieken leren? Ik sport dagelijks en begin de ochtend meestal met een uur zwemtraining, en doe yoga in het weekend. Dat houd me gezond en scherp. Daarnaast houd ik enorm van klussen in huis. Ik steek graag de handen uit de mouwen. Ik zit nooit stil, tenzij het in mijn grote liefde, de massagestoel is.

Wie zouden wij volgens jou ook moeten interviewen en waarom?

Jeroen Rotty! Hij vertegenwoordigt de WordPress spirit het best. Hij is niet alleen altijd als vrijwilliger betrokken bij WordCamps en WP Meetups (hulde!), hij helpt ook anderen om WordPress beter te begrijpen in begrijpelijke taal. Een vat van kennis, en ook nog eens leuk om mee in de kroeg te staan.

Marcel Bootsman Kinsta

Marketing Manager Dutch Market voor Kinsta.