Wat is IaaS? Hoe “Infrastructuur als een Service” verschilt van SaaS en PaaS

Wat is IaaS precies? Wat maakt het anders dan andere clouddiensten zoals PaaS en SaaS?

In tegenstelling tot PaaS, dat een complete omgeving biedt voor het implementeren van apps, en SaaS, dat complete softwareoplossingen biedt, geeft IaaS je alleen toegang tot kale virtuele machines, opslag, netwerken en rekenkracht.

Nog steeds in de war? Maak je geen zorgen. Aan het eind van dit artikel zul je de verschillen tussen beide begrijpen. Aangezien 91% van de bedrijven ten minste gedeeltelijk aan het overstappen is op de cloud, is dit basisbegrip van cruciaal belang.

Laten we eens bekijken wat IaaS is, hoe het verschilt van andere clouddiensten en enkele voorbeelden uit de praktijk bekijken.

Wat is IaaS in jip-en-janneketaal?

IaaS (Infrastructure as a Service) verwijst naar verhuurbare harde schijfruimte of rekenkracht (bijv. CPU, RAM) van op internet aangesloten computers.

Je kunt deze diensten gebruiken om een bedrijfsapplicatie in de cloud te hosten, grote hoeveelheden gegevens te verwerken, of zelfs je website te hosten.

In de meeste gevallen huur je cloud computing infrastructuur op een pay-as-you-go-basis per uur. In plaats van een vast maandelijks pakket dat verschillende diensten omvat, kun je dus los kiezen wat jij op elk gegeven moment nodig hebt.

Je kunt bijvoorbeeld voor slechts een paar uur tientallen virtuele machines toevoegen om een nieuwe dataset te verwerken. Je hoeft je niet vast te leggen op of te betalen voor diensten die je niet gebruikt.

Het is ook een goede optie voor relatief stabiele doorlopende use cases, waar de vraag soms sterk kan fluctueren. Je kunt het bijvoorbeeld gebruiken om jouw in-house CRM of andere applicaties te hosten. Het is gemakkelijk om het op of af te schalen op basis van gebruik en veranderingen in de vraag, zoals tijdens een druk seizoen.

Een voorbeeld van IaaS: Amazon EC2

Amazon EC2 was een van de eerste cloud computing diensten die in 2006 op de markt kwam. Je kunt er instances (virtuele machines) mee aanmaken in 77 verschillende datacenters over de hele wereld.

De instances zijn flexibel – zonder standaard besturingssysteem of controlepaneel – zodat je ze kunt aanpassen aan jouw behoeften, of dat nu het testen van jouw software op meerdere besturingssystemen is, het hosten van een website of het verwerken van big data.

Deze aanpasbaarheid is wat het tot een IaaS service maakt. Het is geen complete, voorverpakte oplossing die je meteen kan implementeren of gebruiken. Je moet de serveromgeving instellen voordat je deze kunt gebruiken.

Tot op de dag van vandaag is EC2 een van de populairste diensten van de toonaangevende cloud service provider AWS, en alle belangrijke concurrenten bieden vergelijkbare opties.

Nu zou je een basiskennis moeten hebben van IaaS, maar misschien begrijp je niet helemaal hoe het verschilt van SaaS en, in het bijzonder, PaaS.

Laten we ze vergelijken en hun verschillen belichten.

IaaS vs PaaS vs SaaS: Wat is het verschil?

Infrastructure as a Service (IaaS) biedt alleen de basis, zoals opslag en computers, met wat beveiligings- en schaalbaarheidstools. Het is niet meer dan een kant-en-klare softwaretoepassing die kan worden gehuurd. Een PaaS dienst, daarentegen, is een compleet platform voor de implementatie van apps.

De eenvoudigste manier om het verschil tussen beide volledig te begrijpen is door enkele voorbeelden te vergelijken.

We hebben AWS al behandeld, dus laten we de clouddiensten van Google gebruiken om de vergelijking te maken.

Google Compute Engine is een van de belangrijkste IaaS diensten van Google Cloud. Je kunt er virtuele machines van verschillende types huren, afhankelijk van jouw behoeften.

Maar deze virtuele machines worden niet geleverd met vooraf geïnstalleerde serveromgevingen of codebibliotheken. Het zijn in feite lege leien.

Het enige waarvoor je betaalt, is de rekenkracht en de ruimte op de harde schijf, met andere woorden, de infrastructuur.

Google App Engine valt daarentegen onder het PaaS label. In plaats van jouw serveromgeving op te zetten, kun je direct aan de slag met het ontwikkelen en implementeren van jouw code.

De App Engine zorgt voor de nodige codebibliotheken en serversoftware. Het levert het platform wat je nodig hebt om jouw eigen (of open-source) apps en software te hosten.

Ten slotte hebben we nog Google Drive, een SaaS product, dat een oplossing biedt voor een specifiek bedrijfsprobleem.

Het is daarmee een clouddienst gericht op het hosten van bestanden. Maar het gaat verder dan het PaaS niveau door een volledig gevormde gebruikersinterface te bieden met functies zoals delen, controle over rechten en meer.

Er kunnen geen andere apps op worden uitgevoerd, wat het dus geen IaaS platform maakt. Maar dat doet er eigenlijk ook niet toe.

Het definiërende element van een SaaS app is dat je ermee aan de slag kunt om bedrijfsproblemen op te lossen zonder dat je iets hoeft te coderen. Het enige wat je moet doen is je aanmelden (en, als het een betaalde dienst is, betalen).

Dat is hoe Google Drive werkt: je kunt een bestand uploaden, delen of jouw laatste bewerkingen in Google Docs bekijken zonder ook maar één regel code te schrijven of vast te leggen.

Als je nog steeds in de war bent, bekijk dan de volgende lijst met voorbeelden uit elke categorie clouddiensten:

IaaS Voorbeelden	PaaS Voorbeelden	SaaS Voorbeelden
Amazon EC2	AWS Elastic Beanstalk	Google Docs
Google Compute Engine (GCE)	Google App Engine	Microsoft Dynamics CRM
Google Cloud Storage	IBM Cloud Foundry	Salesforce
Azure Virtual Machine	Microsoft Azure App Service	Slack
Rackspace	Heroku	Zendesk
Linode	DigitalOcean App Platform	Google Workspace (Formerly G Suite)

Oké, maar wat is het verschil tussen IaaS en webhosting?

Als je computerruimte en rekenkracht huurt van een op internet aangesloten machine, hoe verschilt dit dan van een gewone webhostingdienst?

Er zijn vier belangrijke verschillen:

1. Flexibiliteit: Je kunt kiezen tussen verschillende opslagtypes (gebaseerd op toegangsfrequentie), hardwarecomponenten, besturingssystemen, en andere factoren.
2. Real-time schaalbaarheid: Voeg zoveel instances toe als je in realtime nodig hebt.
3. Virtueel netwerken: Simuleer een netwerk en communiceer tussen machines zonder het openbare internet te gebruiken.
4. Pay-as-you-go model: Betaal alleen voor de middelen die je gebruikt voor hoe lang je ze daadwerkelijk gebruikt. Je kunt bijvoorbeeld 12 machines toevoegen voor een paar uur om een piek op te vangen en ze dan verwijderen zonder je vast te leggen op een maandelijks pakket.

Goedkope gedeelde hosting abonnementen verzamelen vaak verschillende klanten op dezelfde virtuele machines, wat leidt tot veiligheidsproblemen en onbetrouwbare prestaties, afhankelijk van deandere sites op dezelfde VM.

Kun je IaaS gebruiken voor het hosten van een website? Zeker, maar het vereist meer technische expertise dan gewoon betalen voor een managed hostingdienst, zoals Kinsta.

Nu je enkele basisprincipes van IaaS begrijpt, laten we eens kijken naar het marktaandeel ervan in de bredere markt voor clouddiensten.

Omvang, marktaandeel en toonaangevende leveranciers van de IaaS ruimte

In 2019 gaven bedrijven over de hele wereld meer dan $44,5 miljard uit aan IaaS diensten. Industrie-experts verwachten dat dat aantal tegen het einde van 2022 bijna zal zijn verdubbeld tot $82,2 miljard.

Maar hoe groot is IaaS in vergelijking met de andere soorten clouddiensten? Laten we eens naar de gegevens kijken.

Het cloud marktaandeel tussen PaaS, IaaS, en SaaS laat zien dat SaaS de duidelijke leider is, met IaaS op de tweede plaats, volgens de laatste gegevens van Gartner.

Gartner scheidt BPaaS (Business Process as a Service) zoals payroll management tools, communicatie API’s, en meer in een aparte categorie.

Hoewel het moeilijk te zeggen is hoeveel daarvan onder SaaS en PaaS valt met bredere definities, valt geen van die tools onder de IaaS paraplu. Zelfs als we ruimhartig de helft van die inkomsten toewijzen aan PaaS, is IaaS nog steeds prominenter aanwezig, met een veel snellere groei dan PaaS.

Nu we het marktaandeel van de belangrijkste cloud computing categorieën kennen, kunnen we onderzoeken welke bedrijven de IaaS markt domineren.

Toonaangevende IaaS leveranciers en hun marktaandeel

De laatste gegevens wijzen op een handvol belangrijke spelers die in 2020 meer dan de helft van de IaaS markt in handen hebben.

Volgens Statista ligt het marktaandeel van AWS in IaaS in 2020 op 33%, boven Microsoft Azure met een marktaandeel van 18% en Google Cloud met 9%.

De gegevens van de laatste drie jaar vertellen een verhaal met drie hoofdpersonen. In het begin was er AWS. De voorsprong is duidelijk als we kijken naar de marktaandeelgegevens van de laatste paar jaar.

AWS heeft zijn voorsprong verstevigd en heeft nog steeds bijna een derde van de markt in handen. Maar Google en vooral Microsoft groeien sneller en beginnen hun achterstand in te lopen.

In slechts drie jaar tijd heeft Microsoft Azure zijn marktaandeel vergroot van 13% naar 18%, terwijl AWS het niet heeft kunnen bijbenen. Hoe doen ze dat? Microsoft gebruikt zijn connecties met bedrijven om regelmatig miljardendeals binnen te halen (zoals deze deal met de Poolse overheid in 2020 en de clouddeal met het Amerikaanse ministerie van Defensie).

Als je alleen naar deze grafiek kijkt, lijkt IBM (AI innovator en enterprise cloud-grootmacht) bijna irrelevant. Het lijkt erop dat Microsoft en Google het aandeel van IBM hebben opgeslokt, dat onder de 7% is gezakt en nu in de laatste rapporten bij “overige” bedrijven is ingedeeld.

Maar volgens het officiële winstverslag van IBM over het derde kwartaal van 2020 heeft het bedrijf 4,9 miljard dollar aan inkomsten uit cloud infrastructuur diensten (uit een mix van IaaS en PaaS) geboekt. Het is dus nog steeds een belangrijke speler op de markt voor cloud computing.

Andere recente rapporten tonen grote Chinese bedrijven, met name Alibaba, met een groter aandeel in 2020.

Maar de drie belangrijkste spelers blijven dezelfde. AWS zit op de troon met bijna een derde van het marktaandeel, Microsoft Azure flirt met 20%, en Google Cloud is langzaam aan een inhaalslag bezig.

IaaS diensten en use cases

IaaS draait niet alleen om de verwerking van big data. Er is een breed scala aan use cases voor de verschillende diensten die onder de IaaS paraplu vallen.

Je kunt bijvoorbeeld behoefte hebben aan langetermijnopslag van digitale archiefbestanden die je niet vaak zult raadplegen. Dit kan op aangepaste servers met een laag stroomverbruik en lage kosten.

Hieronder gaan we dieper in op meer IaaS diensten en hun gebruiksscenario’s.

Informatica (gegevensverwerking, testen van software, hosting van apps, enz.)

Het eerste type IaaS diensten kun je omschrijven als “cloud computing as a service”. In wezen huur je virtuele servers of instances van opslag en rekenkracht om toepassingen of andere processen in de cloud uit te voeren.

Zoals eerder vermeld, volg je, in tegenstelling tot bij een regulier hostingabonnement, meestal een pay-as-you-go-model en kun je vrij schalen naarmate je in realtime meer of minder nodig hebt. Bij de meeste leveranciers kun je ook kiezen voor maandelijkse abonnementen voor voorspelbare betalingen.

Maar het gaat verder dan alleen de fysieke hardware. De virtuele servers van IBM Cloud omvatten bijvoorbeeld auto-scaling, cloudbeveiliging en compliance tools.

Je kunt deze dienst ook gemakkelijk koppelen aan een van IBM’s andere PaaS of SaaS producten, zoals datawarehousing of AI.

Websitehosting

Zelfs voor het ‘slechts’ hosten van een website springen IaaS providers eruit. Grote IaaS leveranciers behoren tot de toonaangevende webhosts in de wereld.

In januari 2021 was Amazon de nummer 1 hostingprovider ter wereld. Het voorziet 5,8% van alle geïndexeerde websites op het internet van stroom.

Maar waarom kiezen zo veel mensen voor een IaaS provider voor basis webhosting?

Daar zijn een paar redenen voor. Ten eerste, omdat je niet betaalt voor hands-on ondersteuning of specifieke omgevingen, is het meestal goedkoper, vooral op schaal. Dus voor bureaus en interne bedrijfsafdelingen die een portfolio van websites beheren, is IaaS vaak de ideale keuze.

Daarnaast is het zo dat als je een zware applicatie draait of miljarden maandelijkse bezoekers hebt, een reguliere webhostingdienst moeite kan hebben om de stabiliteit te leveren die je nodig hebt. Met IaaS kun je echter automatisch schalen om tegemoet te komen aan fluctuerend gebruik.

Je kunt de virtuele machine ook aanpassen om de snelheid en prestaties van jouw website te optimaliseren. Natuurlijk zul je zonder de juiste expertise moeite hebben om een goede serveromgeving op te zetten.

Opslag (bestandsbeheer, back-ups)

De tweede categorie IaaS diensten kun je classificeren als “storage as a service”.

Nu computers en digitale bestanden al tientallen jaren bestaan, zijn opslag en bestandsbeheer moeilijker geworden voor grote bedrijven. Telkens wanneer je jouw computers en systemen upgradet, wordt het exporteren van archieven en gegevens arbeidsintensiever.

Gelukkig kan een IaaS opslagdienst, zoals Amazon’s Simple Storage Service (of Amazon S3), hierbij helpen.

Het is een IaaS oplossing voor het opslaan van bestanden en documenten in de cloud. Je kunt publieke toegang tot bestanden beheren, de serverlocatie beheren, bestanden automatisch categoriseren in “buckets” en meer.

Lange-termijn opslag (Archivering)

Een handige eigenschap van S3 (en vergelijkbare storage IaaS diensten) is dat je meerdere storage niveaus hebt. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor super goedkope, langzaam toegankelijke opslag, ook wel bekend als koude opslag, als je denkt dat je geen frequente toegang tot jouw gegevens nodig hebt.

Als je bestanden wilt archiveren voor het geval je ze ooit in de toekomst nodig hebt, is S3 Glacier een goede optie.

Netwerken

Netwerken is de derde laag van IaaS diensten. Het is verbonden (heb je hem door?) met de algemene bruikbaarheid van de andere producten.

Met behulp van virtuele netwerken kun je bijvoorbeeld een hybride cloud maken die zowel on-site machines als virtuele machines gebruikt voor hetzelfde doel.

Zelfs als je zelf geen enkele fysieke server hebt, worden IaaS machines geleverd met ingebouwde netwerkdiensten. Met een virtuele WAN en unieke IP adressen kun je communiceren tussen virtuele machines zonder verbinding te maken met het openbare internet.

Moderne providers bieden ook load balancing, firewalls en realtime beveiliging, en WAN optimalisatie.

Grootste IaaS aanbieders en de diensten die zij aanbieden

Nu je een paar IaaS basics begrijpt, laten we eens wat beter kijken naar de toonaangevende providers en wat zij bieden.

AWS

Op zijn website heeft AWS de neiging om zijn IaaS aanbod te verpakken in verschillende PaaS use cases.

Maar natuurlijk laat het je ook de onderliggende rekenkracht huren. En dat is vaak alles waar je voor betaalt, zelfs als je een PaaS oplossing zoals Elastic Beanstalk gebruikt.

Als de oorspronkelijke vernieuwer op het gebied van public cloud computing kan AWS je van dienst zijn met computing tot langetermijnopslag en netwerken.

Rekenkdracht	Amazon EC2
Opslag	Amazon S3
Archivering & back-ups	Amazon S3 Glacier
Beveiliging	Firewall en detectie van bedreigingen in real time
Private & hybride cloud	VMware Cloud op AWS, en AWS Outposts
Netwerken	AWS PrivateLink (interne gegevensoverdracht binnen een virtueel netwerk, geen openbaar internetgebruik)
Datacenters	109 datacenters in 40+ beschikbaarheidszones

De on-demand prijzen variëren sterk, afhankelijk van de specificaties van de virtuele machine en de locatie van het datacenter. De goedkoopste instance (t4g.nano met 0,5 GB geheugen) begint bij $0,0028 per uur.

Als het nodig is, kun je in realtime machines toevoegen of verwijderen om de belasting aan te passen.

Google Cloud

Google Cloud biedt een breed scala aan clouddiensten, van IaaS tot PaaS en zelfs SaaS.

Met Google Workspace en intelligente Google ondersteunde zoekopdrachten in jouw privécloud is het een uitstekende optie voor bedrijven die over de hele linie overstappen op de cloud.

Maar als we kijken naar de fundamentele infrastructuur, hoe verhoudt Google zich dan tot AWS?

Rekenkracht	Google Compute Engine (GCE), Bare Metal
Opslag	Google Cloud Storage
Archivering & back-ups	Cloud Storage – Archive
Beveiliging	Firewall en real-time bedreigingsdetectie
Private & Hybride Cloud	Virtual Private Cloud / Anthos
Netwerken	Virtual Private Cloud (interne gegevensoverdracht binnen een virtueel netwerk, geen openbaar internetgebruik)
Datacenters	142 datacenters in 73+ beschikbaarheidszones

Google Cloud dekt alle fundamentele bases en biedt zelfs veel datacenters en locaties. 142+ datacenters maken het ideaal voor hoge beschikbaarheid of noodherstel – perfect als je een 99,99% service SLA hebt.

Als je je echter meer zorgen maakt over jouw nettowinst, dan wil je misschien meer weten over de prijzen van GCE.

De prijzen per GB uur geheugen zijn vergelijkbaar met AWS, althans voor het E2 machinetype. Bij een 1 jarige verbintenis zijn de prijzen aanzienlijk lager.

Met een verbintenis van 3 jaar krijg je 56% korting en hoef je slechts 0,001316 dollar per GB uur te betalen.

Als je de twee opties in meer detail wilt vergelijken, kun je onze volledige post over Google Cloud vs AWS lezen.

Microsoft Azure

Microsoft, de op één na grootste IaaS leverancier wereldwijd, biedt ook een breed scala aan robuuste clouddiensten.

Het zal je niet verbazen dat Azure ook alle IaaS bases heeft gedekt.

Rekenkracht	Azure Virtual Machines (Linux & Windows)
Opslag	Azure Files
Archivering & back-ups	Azure Archive Storage
Beveiliging	Firewall en real-time detectie van bedreigingen
Private & Hybride Cloud	Azure Private Cloud
Netwerken	Virtueel WAN, VPN (interne gegevensoverdracht binnen een virtueel netwerk, geen openbaar internetgebruik)
Datacenters	100 datacenters in 58+ beschikbaarheidszones

Met betrouwbare virtuele machines, opslag, archivering en beveiligingsprotocollen is het een geweldig cloudplatform om op te bouwen.

Maar hoe zit het met de prijs? Kan het concurreren met Google en Amazon?

De goedkoopste instance, met 0,5 GB RAM, kost iets meer dan zijn AWS equivalent, namelijk $0,0052 per uur.

Maar het omvat tot 4 GB aan opslag, in tegenstelling tot AWS, waar je een extra opslagdienst moet gebruiken.

Je kunt de prijzen ook verlagen door je te verbinden aan Azure voor een meerjarige vaste-prijsdeal.

IBM Cloud

Natuurlijk is IBM Cloud er niet in geslaagd de “grote drie” bij te benen in termen van groei, maar hoe zit het met de eigenlijke producten?

IBM biedt robuuste cloud infrastructuur in alle categorieën, net als zijn grote concurrenten.

Rekenkracht	IBM Cloud Virtual Servers, IBM Cloud Bare Metal Server
Opslag	IBM Cloud Object Storage
Archivering & back-ups	IBM Cloud Storage (Cold Vault)
Beveiliging	Firewall en real-time detectie van bedreigingen
Private & Hybride Cloud	IBM Virtual Private Cloud
Netwerken	IBM Virtual Private Cloud (interne overdracht van data binnen een virtueel netwerk, geen openbaar internetgebruik)
Datacenters	60 datacenters in 18+ beschikbaarheidszones

Je kunt een virtuele machine opzetten, bestanden opslaan of archiveren, en nog veel meer. Maar als het op prijs aankomt, heeft IBM moeite om te concurreren met de marktleiders.

Een enkele VM van 4 GB kost je 0,084 dollar per uur, bijna evenveel als een nieuwe Google N2 instance met 8 GB RAM.

En met “slechts” 60 datacenters in 18 zones, is het de minst geschikte optie voor gedistribueerde clouds.

Toch ligt de grootste kracht van IBM niet in de fysieke infrastructuur zelf, maar in zijn PaaS en SaaS oplossingen zoals Watson AI.

Of het voor jou de juiste keuze is, hangt dus af van waar je naar op zoek bent.

Samenvatting

IaaS kan jou de volledige schaal van een internationale digitale onderneming bieden, met zoveel opslag- en rekenkracht als je nodig hebt met één druk op de knop.

Je kunt het gebruiken voor het verwerken van gegevens, het testen van jouw software, of zelfs het hosten van jouw website. Maar het kan een uitdaging zijn om het op te zetten en aan de slag te gaan als je een complete beginner bent.

Als je een webhost wilt die gebruik maakt van geavanceerde cloudtechnologie, kun je gebruik maken van onze gratis migratieservice om jouw site vandaag nog naar Kinsta te verhuizen.

Onze toegankelijke applicatie hosting, database hosting en managed WordPress hostingpakketten vertrouwen op cloudinfrastructuur van Google Cloud, zonder de hoofdpijn (we gebruiken de nieuwste C2 compute-geoptimaliseerde VM’s om de prestaties te optimaliseren).